Al een tijdje is de trend zichtbaar dat de nationale politiek steeds meer taken en bevoegdheden overdraagt aan de gemeentelijke politiek.

In 2015 zijn Gemeenten verantwoordelijk gesteld voor jeugdzorg, langdurig zieken en ouderen en regelen zij de uitkeringen rondom werk en inkomen.

Vanaf 1 juli 2012 had de Gemeente al de taak om de schuldhulpverlening gezicht te geven en zijn de meeste beleidsplannen binnenkort aan vervanging toe. Met al deze nieuwe taken op het bordje van de Gemeente is het interessant om te weten of de schuldhulpverlening nu wel of niet loont.  Dit inzicht is belangrijk om te weten hoe de geldstromen binnen de Gemeente verdeeld moeten worden.

Instrumenten

Kort gezegd is de schuldhulpverlening een instrument om schuldenaren hun financiële problemen op te lossen. Dit kan zijn door bemiddeling, voorlichting of interventie.  Gemeenten kunnen adviseren over het financiële plaatje (persoonlijke inkomsten en uitgaven), kunnen tijdelijk het budgetbeheer overnemen , kunnen helpen om de schulden te saneren of kunnen helpen in de schuldbemiddeling.  Als alle minnelijke acties niet gelukt zijn dan blijft het wettelijk WSNP traject  over.Het onderzoek van Hogeschool Utrecht en Regioplan Beleidsonderzoek uit juli 2011 laat al zien dat het effect van schulphulpverlening zeer positief te noemen is. Schuldhulpverlening is vaak een complex verhaal.  Betalingsachterstanden en/of schulden hangen vaak samen met verslaving, psychosociale problematiek en criminaliteit. Om te weten wat nu het precieze effect is van de investering in de schuldhulpverlening,  zijn alleen directe relaties onderzocht. Het onderzoek laat dan zien dat de investering in de schuldhulpverlening een besparing op andere beleidsterreinen oplevert. Gemiddeld is het rendement twee keer zo hoog.

Uitkering en wonen

Een hoog rendement kan men vinden in de besparing op bijstand- en werkloosheidsuitkeringen. Het hebben van schulden is een grote stressfactor en vaak een belemmering bij het vinden en behouden van betaald werk. Wanneer schuldhulpverlening wordt ingezet, ziet men dat de duur van de uitkering met enkele maanden wordt ingekort.  De stap naar betaald werk wordt makkelijker gemaakt. Werkgevers verlengen vaak geen tijdelijke contracten vanwege alle rompslomp door loonbeslagen en verminderde arbeidsproductiviteit.

Schuldhulpverlening

Als schuldhulpverlening wordt ingezet, is ook het behoud van betaald werk een meetbaar effect. In dat geval wordt een beroep op een uitkering voorkomen. Besparing op zorgkosten vanwege het verminderen van stressklachten is niet meegenomen in het onderzoek maar natuurlijk zeker aan de orde.
Een grote groep mensen die een beroep doen op de schuldhulpverlening woont in een sociale huurwoning. Huurachterstanden kunnen zorgen voor huisuitzettingen en dit leidt tot verhoging van de crisisopvang. Achterstanden bij energiemaatschappijen kunnen leiden tot afsluiting van gas, water of licht. Schuldhulpverlening voorkomt in veel gevallen huisuitzettingen of kosten van het afsluiten van gas water en licht. Dit levert een aanzienlijke besparing op bij woningcorporaties en energiemaatschappijen waarbij de indirecte kosten zoals inzet politie en justitie om een huisuitzetting dan wel afsluiting gas water en licht in gang te zetten niet werd meegenomen.

Met andere woorden: het is de moeite waard om te investeren in schuldhulpverlening. Maatregelen die gericht zijn op het voorkomen van (onoplosbare) schulden zijn echter nog effectiever. Voorkomen is altijd beter dan genezen.  Lokale overheden die op dit moment de beleidsplannen op dit onderdeel moeten herschrijven kunnen dat in het achterhoofd meenemen. Bezuiniging op dit vlak is niet verstandig. Goedkoop blijkt dan uiteindelijk duurkoop te zijn.