Het is zo duur, hoor je vaak als het over gezonde voeding gaat. Niets is minder waar zegt Claartje van foodness. Mensen die verzuchten dat ze best wat gezonder zouden willen eten, maar och en wee, het is zo duur!
Hoewel dit je reinste onzin is (weleens zelf een knolselderij soep gemaakt? Kost je nog geen 50 cent per portie!) blijft het beeld dat gezond eten duur is hardnekkig bestaan.
Als je verder doorvraagt blijkt vaak dat het samenhangt met het aantal calorieën dat in voeding zit. Als voeding veel calorieën bevat vindt men het product zijn geld waard, als er weinig calorieën in zitten heb je veel geld uitgegeven aan ’niets’.
Als je zo denkt, denk je simpel gezegd in calorieën. Dan wil je voor weinig geld veel calorieën. Zo bezien is junkfood een goeie deal: voor een euro heb je al een hamburger met al gauw 700 kilocalorieën. Alleen vergeet je dan dat er behalve calorieën, wat in feite alleen verbrandingsenergie uitdrukt, ook nog inhoudelijk iets in voeding zit. Voedingsstoffen; oftewel nutriënten! Ik pleit ervoor om te denken in nutriënten in plaats van in calorieën.
Een voorbeeld:
Optie 1. Voor een pizza (veel calorieën) betaal je pakweg €3,-.
Optie 2. Voor een stapeltje ‘koekjes’ van zoete aardappel en courgette betaal je pakweg €4,- (je moet immers een courgette, een pak zoete aardappels en hele pot Griekse yoghurt aanschaffen).
Een pizza is voor een gemiddelde volwassene genoeg (of zelfs teveel) als avondmaaltijd omdat er veel calorieën in zitten, een paar groentekoekjes vaak niet omdat er veel minder calorieën in ztten.
Naast de groentekoekjes heeft een gemiddelde volwassene vaak nog een salade met noten of bijvoorbeeld een portie quinoa met blokjes feta bij nodig, wil het voldoende zijn als avondmaaltijd. Belangrijk om te bedenken is wel dat in deze groentekoekjes veel voedingsstoffen zitten omdat courgette, zoete aardappel en Griekse yoghurt vol zitten met vezels, vitaminen, mineralen en spoorelementen.
Je kunt het duur vinden dat je ongeveer €4,- kwijt bent voor een stapeltje van deze koekjes, maar je krijgt er wel veel voedingsstoffen voor terug. Meer dan er in de pizza van €3,- zaten. Als je het zo bekijkt is een pizza of bak ijs ineens behoorlijk duur (veel geld, amper voedingsstoffen) en een zoete aardappel of quinoa ineens goedkoop (niet spotgoedkoop, wel veel voedingsstoffen).
Persoonlijk vind ik voedingsstoffen veel belangrijker dan kilocalorieën. Natuurlijk, als je wil afvallen moet je zorgen dat je minder calorieën tot je neemt dan je verbruikt, of door meer spiermassa op te bouwen zorgen dat je in ruststand meer calorieën gaat verbranden, maar afvallen is niet synoniem voor gezond eten.
Je kunt namelijk ook stevig of gezet zijn als je gezond eet. Gezond eten houdt niet in dat je weinig eet, of dat je in maatje 34 past. Een gezond dieet bevat veel (verschillende) voedingsstoffen. Gezond eten betekent dat je je lichaam geeft wat het nodig heeft, zodat het optimaal kan functioneren. Daardoor voel je je goed, heb je energie en zit je lekker in je vel.
Volgens die definitie van gezond eten lijkt het me beter als we voeding gaan waarderen om de nutriënten die erin zitten. Zo bezien zijn groenten, noten, zaden en peulvruchten hun geld namelijk driedubbel en dwars waard. Hoe meer nutriënten, hoe rijker de producten, hoe meer waar je voor je geld krijgt.