Deze week kwam mij een artikel onder ogen waarin stond dat onze voedselverpakkingen zeer veel gevaarlijke, chemische stoffen bevatten.
Ik wist hier al het een en ander van af, maar het probleem blijkt ernstiger dan ik dacht.
Omdat bijna alles wat we kopen verpakt is, lijkt het me goed hier deze week bij stil te staan.
De meeste mensen weten inmiddels wel dat in veel plastic artikelen weekmakers zoals BPA zitten en dat deze stoffen hormoonverstorend in het lichaam kunnen werken. BPA is zeker niet de enige weekmaker, want er zijn er nog veel meer. Bijvoorbeeld de groep ftalaten.
Deze zorgt dat plastic zacht is waardoor de verpakking niet snel breekt als je het laat vallen. Plastic kun je dus beter mijden. Maar er zit ook een hoop verborgen plastic in ons eten. Wat dacht je van de binnenkant van kartonnen pakken.
Hier zit ook vaak een laagje in, anders zou de verpakking poreus worden en de inhoud eruit lekken. Dus de pakken melk, sinaasappelsap en diepvries-spinazie zijn zeer verdacht.
Ook hebben verpakkingen van blik een soort dun plasticlaagje aangebracht gekregen, anders zou de voeding direct met het aluminium in contact komen. Dat aluminium zeer schadelijk is voor onze neuronen is voor wetenschappers al jaren geen twijfelpunt meer.
Beschermende atmosfeer
Steeds vaker is de term 'verpakt onder beschermende atmosfeer' vermeld op de verpakking. Er zijn dan ‘gassen’ toegevoegd om de inhoud te conserveren. In de basis is het een mengsel van koolzuurgas, stikstof en zuurstof.
Vooral de hoeveelheid zuurstof wordt gewijzigd. Hierdoor moet de ontwikkeling van micro-organismen worden teruggedrongen en de kleur van de voeding behouden blijven. Eerlijk gezegd ben ik niet zo bang voor deze gassen omdat ze toch al in de lucht voorkomen, alleen de samenstelling is iets gewijzigd.
Een groter probleem vind ik de inhoud. Sla komt vaak uit landen waar het drinkwater wordt voorzien van chloor. Zo krijg je via de voorgesneden sla dus een flinke portie chloor binnen. Niemand heeft zin in een EHEC- of salmonellaclaim, dus moeten er stofjes worden gebruikt om geen risico te lopen.
Ook een broodje gezond wordt vaak onder beschermde atmosfeer verpakt. Zo kan de kip op het broodje al weken oud zijn, niet echt een smakelijk idee, vind ik.
Nanodeeltjes
Nieuw in verpakkingsland zijn tegenwoordig de nanodeeltjes. Deze zijn zo klein dat ze met een microscoop niet te zien zijn. Ze kunnen de doorlaatbaarheid van plastic sterk verminderen, waardoor de houdbaarheid erop vooruit gaat.
Een nadeel van nanodeeltjes is dat ze in het lichaam kunnen stapelen en daar een schadelijke werking kunnen hebben. Nanodeeltjes zijn vrij nieuw, waardoor we nog niet precies weten of ze wel veilig zijn.
Verkennende studies wijzen op dit moment in de richting van schadelijke bijwerkingen zoals DNA-afwijkingen. Geschat wordt dat over 5 jaar zeker een kwart van de verpakkingen nanodeeltjes zal bevatten.
Telkens weer wordt duidelijk dat wanneer wij ons met de natuur gaan bemoeien, de gezondheid van mens en milieu er niet op vooruit gaat. In het geval van voedselverpakkingen kunnen we het beste voeding kopen zonder verpakking, dus direct uit bakken of kratten. Dan kan het gewoon in zelf meegebrachte tassen van bijvoorbeeld katoen mee naar huis worden genomen.
Vlees en vis kunnen het beste bij de slager of visboer gehaald worden. Dit is meestal verser en beter van kwaliteit. Plastic bij onze voeding zouden we eigenlijk als geheel moeten vermijden. Glas en keramiek kunnen uitkomst bieden. Maar om nu met glazen bakken naar de slager te gaan, gaat ook wat ver.
Het zal zeker vragen van omstanders opleveren. Ik merk dat ik de neiging heb om zelf dingen mee te willen brengen naar een restaurant, want het is op dit gebied meestal slecht gesteld in de horeca.
Hoe zouden ze reageren als ik met een pot kokosvet naar een restaurant ga, om dit vervolgens aan de ober te overhandigen omdat ik de vloeibare margarine niet zie zitten? Eigenlijk lijkt het mij een heel goed plan, maar ik doe het niet vanwege de sociale etiquette.
Op termijn zal plastic in onze voeding - denk ik - naar de achtergrond gaan verdwijnen. Het is niet alleen schadelijk voor onze gezondheid, het is ook zeer schadelijk voor het milieu. De plasticsoep wordt met de dag groter, omdat plastic amper verteert.
Er komen wereldwijd steeds meer supermarkten die zonder verpakkingen werken. Spoedig komt in Nederland de eerste verpakkingsvrije supermarkt, waar je zelf je meegebrachte glazen, stoffen en papieren zakken kunt vullen.
Ik vind het fantastisch, maar Unilever zal daar anders over denken. Geknutselde voedingsmiddelen kun je nu eenmaal makkelijker verkopen als er een verpakking omheen zit. We worden namelijk erg vaak via de verpakking misleid.
De inhoud wordt vaak veel mooier afgebeeld dan die er in werkelijkheid uitziet. Bij natuurlijke voedingsmiddelen zonder verpakking krijg je wat je ziet. Daar hou ik van, what you see is what you get.
Een gezonde groet,
Juglen Zwaan
aHealthylife.nl