Voor ouderen en zieken is omgaan met hitte als topsport. Want naast de verschijnselen van ouder worden en ziekte komen de hitteproblemen er nog eens bij.
Bij ouderen werkt de temperatuurregulatie vaak niet zo goed meer, hebben minder dorstgevoel, daardoor drinken ze te weinig en zweten minder.
Bij bepaalde patiënten en ouderen werken hart en longen minder krachtig, vooral bij mensen met hartproblemen. Bij een aantal ziekten kunnen zelfs de medicijnen een goede temperatuurregulatie tegengaan. Bijvoorbeeld bij hartfalen, angina pectoris (hartkramp), hoge bloeddruk, ziekte van Parkinson, depressie en psychose.
Mensen met astma of COPD kunnen het benauwd krijgen door de luchtvervuiling bij zonnig, droog weer.
Waarschuwingen
Het klimaat zoals we weten verandert. De zomers gaan warmer worden. Daarom gaan apotheken, artsen en GGD’s waarschuwen als de temperatuur gaat oplopen en vijf dagen of langer boven de 27°C zal zijn. Ze geven aan waar je op moet letten:
- vraag wat te doen of laten
- hoe kom je de hete dagen door
- hoe zit het met de werking van medicijnen en hoe bewaar je die? Hierover is informatiemateriaal te krijgen
- gebruik je bepaalde medicijnen, dan kan de apotheker je speciale adviezen geven
Heel veel drinken
- Bij een hittegolf: help je lichaam de warmte af te voeren en de temperatuur te reguleren. Om warmte af te kunnen voeren, moet je kunnen zweten. Daarvoor moet er genoeg vocht in het lichaam zijn én er moet genoeg vocht in het lichaam overblijven voor de normale lichaamsfuncties. De hersenen hebben vocht nodig, het bloed moet genoeg vocht bevatten, enzovoort. Ook bij warmte moet de vochtbalans goed blijven. Uitdroging kan grote problemen geven.
- Plas je minder dan normaal? Is de urine donkerder dan normaal? Drink dan meer en wacht niet tot je je dorstig voelt. Vooral bij ouderen is het dorstgevoel vaak minder!
- Drink voldoende: volwassenen moeten ongeveer 1.5 tot 2 liter vocht per dag drinken. Drink op warme dagen 2 liter vocht per dag. Drink regelmatig kleine beetjes, telkens een kopje of een glas. Houd het drinken bij de hand.. Neem kraan- of flessenwater, melk, karnemelk, thee of koffie zonder suiker, vruchtensap of suikervrije (fris)dranken.
- Het vocht in koffie en thee wordt sneller uitgeplast dan bij andere dranken, dat komt door de werking van de cafeïne in koffie en thee. Het lichaam verliest sneller vocht, maar niet méér vocht. Deze dranken voorzien het lichaam dus net als andere dranken van vocht en kunnen prima gebruikt worden om de vochtbalans op peil te houden. In koffie zit echter wel cafeïne. Voor gezonde volwassenen geldt in het algemeen dat 4-5 kopjes koffie per dag geen kwaad kunnen voor de gezondheid.
- Neem geen dranken met veel suiker.. Daarin zitten veel calorieën. Dat is nadelig voor een gezond gewicht. Ook plas je het vocht in deze dranken sneller weer uit.
- Drink niet alleen maar vruchtensappen. Deze bevatten zuren die slecht zijn voor het tandglazuur.
- Neem bij hitte geen dranken met alcohol. In alcoholische dranken zitten veel calorieën, alcohol is schadelijk voor de gezondheid en je plast het vocht in uw drankje sneller weer uit.
Eten
- Eet gezond en regelmatig. In groenten en fruit zit veel water plus vitamines en zouten.
- Let op, bij warm weer bederft voedsel sneller. Diarree kan ontstaan door het eten van minder vers voedsel. Dat betekent ongemak en extra vochtverlies. Een goede koeling van het voedsel en een goede hygiëne zijn belangrijk.
Koelte
- Doe het rustig aan. Vermijd grote inspanningen. Vermijd de hitte, ga alleen ‘s morgens naar buiten als het nog redelijk koel is, draag luchtige kleding en gebruik buiten een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor.
- Wordt het binnen erg warm, dan kan het gebruik van een tafelventilator of (mobiele) airco zinvol zijn.
Medicijngebruik
- Bij heet en drukkend weer moet het lichaam hard werken om de warmte de baas te blijven.
- Bepaalde medicijnen - die iemand beslist nodig heeft - hebben niet alleen invloed op een ziekte, maar óók op de temperatuurregulatie van de gebruiker. Dit is belangrijk om te weten. De apotheker en de arts houden dit in de gaten.
- Er zijn veel medicijnen waarbij het extra belangrijk is om bij hitte alert te zijn. Middelen die veel gebruikt worden, dus veel mensen kunnen hiermee te maken krijgen. Misschien is het nodig om tijdelijk de dosering van een medicijn aan te passen. Hieronder zie je bij welke aandoeningen en medicijnen de hitte een rol kan spelen.
Hartproblemen, hoge bloeddruk
Medicijnen tegen hartproblemen kunnen bij hitte de water- en zouthuishouding in het lichaam verstoren.
Dat betekent kans op uitdroging, te weinig zweten en onwel worden.
Een voorbeeld: plasmiddelen (diuretica). De bedoeling is dat plasmiddelen normaal helpen het vocht in het lichaam af te voeren, door plassen. Zouten en mineralen in het vocht verlaten zo ook het lichaam. Bij hitte kan dit teveel zijn en dan raakt de water- en zouthuishouding van het lichaam verstoord. Dat betekent kans op uitdroging en te weinig zweten.
Ontlastingsproblemen
Bij problemen met de ontlasting is het altijd belangrijk om voldoende te drinken. Want bij diarree verlies je veel vocht.
Hersenaandoeningen, psychische aandoeningen
Medicijnen tegen de ziekte van Parkinson en middelen tegen een psychose kunnen het zweten verminderen.
Medicijnpaspoort
Zit je in een hittegolf? Thuis of op vakantie? Een medicijnpaspoort is een handig document om bij de hand te hebben: het is een overzicht van alle medicijnen die je gebruikt. Vraag ernaar, jouw apotheker maakt het graag voor je. Dit document is ook nuttig als je naar een specialist of ziekenhuis moet.
Denk ook aan de huisdieren
- Neem altijd water mee, ook in de auto, fiets of ook met boodschappen doen
- Ook voor de hond c.q. kat
- Laat hond en kind niet achter in de auto!
- Haal voor je kat of hond een koelband bij de dierenwinkel
- Creëer schaduwplekken, neem de hond niet mee met lange wandelingen
- Doe 's morgens je boodschappen of anders wat later op de dag