We zijn opgegroeid met het feit dat je goede stevige schoenen moest dragen. Maar deden we dat ook?
Helaas niet en dat veroorzaakte veel zwakke voeten en heb je zelfs steunzolen voor nodig.
Dat evolutietechnisch de mens langer blootsvoets gelopen heeft dan geschoeid en dat de natuurlijke voet gemaakt is om kilometers lang op blote voeten te kunnen lopen, wordt in vele onderzoeken vergeten.
We gaan ervan uit dat vanaf zeer jonge leeftijd een geschoeide voet de normale of natuurlijke voet is. Maar een voet die nog nooit schoeisel heeft gedragen, ziet er anders uit en is sterker dan de voet die van jongs af aan of langere tijd geschoeid is geweest.
Veel voetklachten hangen samen met het dragen van stevig schoeisel, hakjes en dempende zolen.
Hoe werkt onze voet?
De voet heeft botten, pezen, spieren, banden, bloedvaten en zenuwen die allemaal bedoeld zijn om ons lichaam te ondersteunen en te verplaatsen.
De voet bestaat uit vier voetgewelven. Twee lengtegewelven en twee dwarse gewelven (een voorste en een achterste). Het zijn stabiele, veerkrachtige constructies die het lichaam dragen. Ze functioneren als een romeinse boog, een zeer sterke bouwconstructie die veel stevigheid biedt aan bruggen, paleizen en kathedralen.
De voetgewelven worden ondersteund door 3 steunpunten: de hak, de grote teen en de kleine teen ter hoogte van de bal van de voet. Hierdoor staat de voet stevig en is altijd stabiel. Voorbeeld: een tafeltje op drie poten wiebelt niet. Daarnaast geven de banden, pezen en spieren extra ondersteuning aan dit voetgewelf.
Wat is een sterke voet?
De goed ontwikkelde voet is de voet die nooit, weinig of met zeer flexibel schoeisel geschoeid is geweest.
De voetvorm verandert weinig ten opzichte van de babyvoet: het breedste bij de tenen en een beetje uit elkaar.
Onze (geschoeide) voeten zien er meestal uit zoals de rechtervoet het breedst bij de bal van de voet en tenen die naar elkaar worden gedrukt. Vaak met een grote teen die naar binnen wijst en een ingezakte voetboog (platvoet).
We kunnen stellen dat de meeste schoenen (ook de zogenaamd goede schoenen) onze voeten vervormen en de voetspieren verzwakken.
Wat is een goede schoen?
De beste schoen is GEEN schoen. Maar omdat we ons niet meer kunnen voorstellen om blootsvoets te lopen, bestaat er een goed alternatief, namelijk de minimalistische schoen.
Dit is een schoen die het blootsvoets lopen nabootst en toch onze voeten beschermt tegen scherpe voorwerpen, hitte, koude en schuring. Deze schoen laat de voet bewegen zoals bij het blootsvoets lopen.
De schoen is heel flexibel en vormt zich gemakkelijk naar de ondergrond, net als de voet.
Laat kinderen van jongs af aan blootsvoets of op minimalistisch schoeisel lopen, zodat de voeten gezond en sterk worden. Voor volwassenen is vaak een gewenningstraject nodig om dagelijks op minimalistisch schoeisel te kunnen lopen.
Bouw daarom het gebruik van minimalistische schoenen rustig op met 20 minuten per dag. De voetspieren moeten echt wennen aan het feit dat ze gebruikt worden.
Wanneer is een schoen minimalistisch?
Schoenen worden al snel minimalistisch of barefootstyle genoemd. Hier moet een minimalistische schoen aan voldoen:
-
Dunne flexibele zool en bovenwerk: de zool moet met één hand te buigen zijn zowel in de breedte als in de lengte. Het materiaal van het bovenwerk moet makkelijk kunnen meebewegen.
-
Platte zool: geen hielverhoging. In vele zogenaamde 'platte schoenen' zit er toch een hielverhoging verscholen. Het is van belang dat je goed kijkt naar de dikte van de hiel ten opzichte van de voorvoet.
- Brede toe box: de schoen is het breedst bij de tenen. En thuis lekker de schoenen uit!
Dr. Ir. Yvonne Bontekoning (sportpodoloog) en Fred van Alphen (fysiotherapeut)