Veel vrouwen hebben het niet in de gaten dat de overgang al is ingetreden. Toch hadden ze het al kunnen zien aankomen. De eerste grijze haar die ontdekt wordt en is er al een tube verf aangeschaft om er jeugdiger uit te zien.
Dit zijn wel signalen maar je bent er niet van bewust dat dit al de overgang is. Toch heb je die mijlenver kunnen zien aankomen. Die sproet in je gezicht die toch al wat groter wordt. Tja!
Ouderdomsvlek
Ook je schaamharen verschoten van kleur en namen in hoeveelheid af. Je stond al wat vaker met een pincet in de aanslag voor de spiegel. Je hebt hier en daar wellicht een wat uit de kluiten gewassen sproet, maar je wilt er nog niet aan dat het een ouderdomsvlek is.
En je ogen. Die lijken rond je vijfenveertigste in hun achteruit te zijn gezet. Ook je strijd tegen overtollige kilo’s lijkt minder succesvol te worden. Tekenen dat je je jeugd definitief achter je laat...
Signalen
Dat je met rasse schreden de overgang nadert, komt niet in je op. We negeren zelfs signalen die we onmiddellijk zouden oppikken als onze kinderen of geliefden ze zouden vertonen. Er zijn vrouwen die denken dat ze dan weer wel, dan weer niet in de overgang zijn. Andere vrouwen gaan ervan uit dat ze als ze niet meer ongesteld worden, de overgang achter zich hebben.
Verwarring
Menigeen heeft geen flauw idee welke verschijnselen horen bij deze periode, die ons vijf tot vijftien jaar van ons leven kan bezighouden. Er bestaat zelfs enorme verwarring over de terminologie.
Gewapend met summiere kennis betreden we massaal een soms ingrijpende levensfase. We waren beter voorbereid op onze eerste menstruatie en onze eerste zwangerschap.
Puffen
Je weet natuurlijk wel dat er een dag komt dat je menstruatie definitief wegblijft. En dat dat proces gepaard kan gaan met enige ‘verschijnselen’. Je hebt je eigen moeder (of schoonmoeder) destijds waarschijnlijk wel zien puffen en wapperen.
Je hebt ook ondervonden dat ze voor haar doen wellicht emotioneler begon te reageren toen ze ouder werd.
Of kordater. Ze liet zich misschien lang niet alles meer aanleunen en begon van zich af te bijten.
De wenkbrauwen van menige dochter zijn vaak genoeg richting de haargrens geschoten: ‘Ben jij het, mam'?
Die informatie lijkt te zijn weggezakt in ons onderbewuste.
Rite de passage
Vrouwen die leven volgens oude tradities, zoals bijvoorbeeld de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika, de ‘Native Americans’, zijn beter op de hoogte van wat hun te wachten staat als ze de leeftijd van de overgang bereiken. Hun eerste ongesteldheid, de menarche, werd al begroet met een heuse ceremonie in de vrouwengemeenschap.
De periode na de menopauze wordt er ook ingeluid met een ceremonie, een rite, de passage naar de achtenswaardige positie van wijze vrouw, ook wel het zaad der wijsheid genoemd.
De uitwisseling van informatie over en ervaringen met ‘vrouwenzaken’ zijn er veel gewoner. Deze vrouwen zien dan ook de ‘bui’ al lang van tevoren aankomen.
Cosmetische chirurgie
Misschien hebben we een goede reden om nog even niet bezig te zijn met de overgang. Jong zijn wordt in onze samenleving erg belangrijk gevonden. Zozeer dat we reparatiewerkzaamheden als cosmetische chirurgie niet schuwen. Het lijkt er zelfs op dat de middelbare leeftijd helemaal niet meer bestaat.
Frigide
Bovendien, veel mannen moeten besmuikt om ons ongemak lachen. We worden alras niet meer sappig gevonden. En er kleven meer negatieve beelden aan de overgang. Twistziek, hysterisch, frigide, om er maar enkele te noemen.
In een wereldberoemd en verfilmd voorlichtingsboek wordt een vrouw na de menopauze als ‘geen echte man maar niet langer een functionele vrouw’ omschreven. Je steekt vanzelf wel je kop in het zand.
Klachten
Van de anderhalf miljoen vrouwen in Nederland die op dit moment in de perimenopauze zijn, heeft ruim negentig procent in meer of mindere mate klachten. Een veranderende menstruatie, opvliegers en nachtzweten zijn de duidelijkste signalen van de overgang.
Maar er zijn meer symptomen. En sommige ervan dienen zich eerder aan. Ze zijn ook minder duidelijk.