We hoeven je niet te vertellen dat de straling van de zon schadelijk is, maar heeft ook goede kanten.
Licht en warmte geven het gevoel van welbevinden.
Daarnaast helpt het tegen depressie en het kan de ernst van psoriasis en eczeem doen afnemen en de zon geeft je een bruine en verdikte huid dat tegen verbranding helpt.
Blootstelling aan de zon zorgt voor aanmaak van vitamine D. Hiervoor heb je aan een kwartier zon per dag al genoeg.
Schadelijke gevolgen
Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. In 90% van de gevallen is de oorzaak te achterhalen: de zon! Gelukkig is daar iets aan te doen.
Je kunt jezelf beschermen door uit de zon te blijven, zonnebrandcrème te gebruiken of kleding te dragen die je beschermt tegen UV-straling (ultraviolette straling).
Wat is UV-straling?
De zon zendt drie verschillende soorten straling uit:
- Infrarood straling: onzichtbare straling die warmte geeft.
- Licht: het licht dat voor ons de wereld zichtbaar maakt.
-
Ultraviolette straling: onzichtbare straling (geeft geen licht).
Ultraviolette straling (UV-straling) kan de huid ernstig beschadigen en wordt ingedeeld in drie verschillende categorieën: UV-A, UV-B en UV-C. De dampkring om de Aarde houdt het merendeel van de UV-straling tegen.
De ozonlaag speelt hierin een belangrijke rol. De dampkring werkt dus als schild tegen UV-stralingen.
De belangrijkste organen die door UV worden ‘aangedaan’ zijn de huid en de ogen.
UV-A straling dringt het diepste door en is daarmee het gevaarlijkste. Acute effecten zijn verbranding van de huid ('zonnebrand') en hoorn- en bindvliesonsteking ('lasogen'). Op de lange termijn kunnen huidkanker en staar (vertroebeling van de ooglens) het gevolg zijn.
De kans op het ontstaan van huidkanker heeft te maken met de totale hoeveelheid waarin iemand in de loop van het leven is verbrand en met UV-straling in aanraking is gekomen.
Iemand die in de kinderjaren overmatig aan de zon is blootgesteld (ongeveer tot het 15e levensjaar) heeft een vergrote kans op het krijgen van huidkanker op latere leeftijd.
Er is hierin geen verschil in straling van de zon en van de zonnebank. Sterker nog, als je vóór je 30ste vaak naar de zonnebank gaat, is de kans op een melanoom 75% hoger.
Waarheden
-
De zon bestaat uit meerdere soorten straling.
De zon bestaat uit UV-A, UV-B en UV-C straling: UV-A is in mindere mate aanwezig dan UV-B,
maar speelt een belangrijke rol in de vorming van huidkanker. De straling dringt diep door in de huid en wordt niet tegengehouden door glas of wolken.
Huidveroudering wordt door 95% van UV-A straling veroorzaakt. UV-B zorgt dat de huid verkleurt en verdikt. UV-B is het meest aanwezig in de zon en door deze straling kun je verbranden maar zorgt tegelijkertijd voor de aanmaak van vitamine D.
-
Een T-shirt helpt ook als bescherming.
Een wit katoenen shirt heeft ongeveer beschermingsfactor 10. Als dit shirt nat is, wordt de beschermingsfactor met de helft verminderd. Donkere kleuren beschermen beter. Het beste kun je speciale UV-beschermende kleding dragen.
-
Je hebt zon nodig om gezond te blijven.
De zon stimuleert de aanmaak van vitamine D. Dit heb je nodig voor je weerstand en sterke botten en tanden. Bovendien gaat het botontkalking tegen. Om dit te stimuleren heb je aan 15 minuten zon per dag genoeg.
-
Verbranden brengt de huid blijvende schade toe.
Elke keer als je verbrandt, beschadigen je huidcellen. Vooral bij kinderen is dit schadelijk omdat de cellen door de snelle groei niet de kans krijgen om geheel te herstellen. De beschadigde cellen zijn littekens diep in de huid, die zich op latere leeftijd tot huidkanker kunnen ontwikkelen.
-
Door jezelf met zonnebrand met hoge factor in te smeren word je bruin.
De huid kan niet verbranden omdat de straling niet doordringt. Je wordt wel bruin en bovendien blijf je langer bruin doordat je niet vervelt.
Onwaarheden
-
Op een bewolkte dag hoef ik me niet in te smeren.
Door bewolking komt inderdaad minder straling vrij, maar als de bewolking varieert, kan de zon weerkaatsen tegen de wolk. Dit maakt de zonkracht sterker en soms zelfs intenser dan op een onbewolkte dag.
-
In de schaduw kun je niet verbranden.
Schaduw beschermt tegen de zon, maar niet voor 100%. Ruim 20-30% van de straling weerkaatst via muren, water en zand. Ook een parasol beschermt, maar houdt niet alle straling tegen. Dus ook hier is het belangrijk zonnebrandcrème te gebruiken.
-
Achter glas kan de zon geen schade toebrengen.
Van de soorten straling wordt UV-B gefilterd door glas, alleen UV-A niet, 50% van deze straling komt door glas heen. Dagelijkse blootstelling aan de zon achter glas, bijvoorbeeld in de auto of op kantoor, is schadelijk.
-
Mensen met een donkere huid kunnen niet verbranden.
Ook mensen met een donkere huid kunnen verbranden. Een donkere huid bevat meer melanine en is hierdoor van nature beter beschermd tegen zonverbranding.
Huidafwijkingen zijn bij een donkere huid minder goed zichtbaar, dus ook mensen met een donkere huid kunnen huidkanker krijgen.
Conclusie
Als bovenstaande goed tot je doorgedrongen is, dan is er weinig dat je huid nog schade kan brengen en kun je met een gerust hart van de zon genieten.
Veel plezier!