Ik ben geen voetbalfan, dat is een jeugdtrauma.
Zondagavond stond in het teken van Studio Sport met toen al de fossiel Mart Smeets.
Drie kwartier voetbal, 5 minuten basketball, 5 minuten schaatsen of wielrennen en vijf minuten voor alle overige sporten. Mijn vader vond alles leuk, mijn moeder, broer en ikzelf alleen het schaatsen en de overige 5 minuten.
Zelfs nu de jongste alweer jaren op voetbal zit, vind ik voetbal gewoon niet leuk. Over het paard getilde,
teveel verdienende en over de top getatoeëerde kleuters die achter een bal aanrennen. Dûh.
Johan Cruijff
Ik was dan ook niet echt onder de indruk van het overlijden van Johan Cruijff. Het is natuurlijk altijd triest als iemand op te jonge leeftijd overlijd. En zelfs ik moet toegeven dat hij echt onwijs goed kon voetballen.
Maar al die aandacht vond ik een beetje overbodig. Met zijn overlijden kwamen al zijn onnavolgbare spreuken ook weer in beeld. De bekendste is denk ik wel ‘elk nadeel heb zijn voordeel’.
Elk nadeel heb zijn voordeel
Ik probeer die spreuk ook toe te passen op mijn leven. Ik kan niet meer autorijden, hoef ik ook niet meer te tanken, ik kan niet meer werken, heb ik ook geen last van lastige bazen, ik kan niet meer hardlopen, hoef ik ook niet ‘omdat het moet’ in weer en wind mezelf af te beulen. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Wat er niet aankomt, hoeft er niet af
Omdat ik de laatste jaren in meerdere mate geconfronteerd word met de voor MS zo kenmerkende cognitieklachten besloot ik hulp te zoeken. Neuropsychologen zijn er gespecialiseerd in. Ik heb allerlei tests gedaan en uit dit tests bleek dat mijn geheugen nog in tact is.
De reden dat ik steeds vaker dingen vergeet, geen twee dingen tegelijkertijd kan doen, komt door een gebrek aan aandacht. Dat gebrek aan aandacht is een direct gevolgd van wat men noemt: mentale moeheid. Ik zei wel eens: ‘ik word moe van denken’.
Als ik teveel moet denken (c.q. plannen, onthouden, overzicht hebben) word ik moe. Na een tijdje komt de informatie gewoon niet meer binnen. Alsof mensen Chinees tegen me praten. Ik zie en hoor dat ze wat zeggen, maar wat ze zeggen, gaat langs me heen.
Ik vergelijk dat met de Slankie reclame. Wat er niet aankomt, hoeft er niet af. Dat wat niet binnenkomt, kun je niet onthouden.
Functionele MRI; opdrachten doen terwijl je in een MRI ligt
Wat ik niet wist en nu geleerd heb, is dat ‘moe worden van denken’ ook letterlijk moe worden van denken is. Het zit dus niet geestelijk tussen mijn oren, maar fysiek.
Neuropsychologen hebben tests gedaan waarbij MS-patienten vergeleken werden met gezonde mensen. In een MRI moesten ze eenvoudige opdrachten uitvoeren.
Wie wel eens in een MRI heeft gelegen, weet dat je daarin niet veel anders kunt doen dan stilliggen, dat klopt. Op een knopje drukken en naar beelden kijken, kan wel in een MRI.
Alle deelnemers ondergingen aldus een functionele MRI (oftewel fMRI). Terwijl ze in de MRI lagen, kregen de deelnemers plaatjes te zien; bijvoorbeeld druk op de knop als je een vierkant ziet etc. De opdrachten werden steeds een stukje moeilijker.
Het brein van MS-ers werkt harder: mentale moeheid
Uit de tests kwamen twee dingen naar voren:
- Bij MS-patiënten waren meer hersengebieden actief dan bij de gezonde mensen. Het brein van de MS-patiënten was kortom harder aan het werk dan bij de gezonde mensen. Ook hadden de MS-ers meer tijd nodig.
- Naarmate de opdrachten moeilijker werden, slopen er bij de MS-ers meer fouten in, terwijl de gezonde deelnemers geen fouten maakten.
Dit klopt precies met hoe ik het ervaar. Ik ervaar die mentale vermoeidheid, heb meer tijd nodig en ga na verloop van tijd ook meer fouten maken. Zoals ik moe word van teveel lichamelijke inspanning, word ik ook moe van denken.
Zuurstof en glucose
Moraal van het verhaal. Mentale moeheid is een begrip dat precies de spijker op de kop slaat. Mijn brein moet gewoon harder werken voor hetzelfde resultaat.
De neuropsychologe vertelde me dat, omdat meer hersengebieden actief zijn, het brein van een MS-patiënt meer zuurstof gebruikt. Hier is glucose voor nodig, het brein van een MS-patiënt verbruikt dus meer glucose.
Afvallen door sudoka’s
En nu ben ik dus weer terug bij onze Johan. Ik houd niet van sudoka’s, kruiswoordpuzzels en dergelijke. Nu het fysieke sporten niet meer gaat, blijven de kilo’s lekker zitten. Ik heb daarom een theorietjes bedacht (dat is hard werken).
Stel nu dat ik door wel denksportoefeningen te gaan doen mijn brein dus letterlijk aan het werk zet. Mijn brein moet als het ware overuren maken, heeft extra veel zuurstof nodig en zal aldus meer glucose verbruiken. En dat laatste is weer goed voor de slanke lijn.
Met andere woorden: elk nadeel heb z'n voordeel.