Graag wil ik het met jullie eens over muziek hebben. Wat is de definitie van muziek?
Klanken, ritmiek, dans, drums, bas, blazers, orkest, componist, zang, en allemaal in één woord gevangen, muziek.
De belangrijkste omschrijving ontbreekt echter: EMOTIE!
Het is moeilijk te geloven dat er mensen zijn die niet van muziek houden maar ze bestaan. Echt waar. Ik ken zelfs iemand (van heel dichtbij) waarbij we - nadat ze overleden was en gecremeerd werd – werkelijk geen idee hadden welke muziek we tijdens de plechtigheid in de aula zouden draaien.
Iets dat een beetje bij haar leven zou passen, want alleen tekst en speeches zou het allemaal wel erg zwaarmoedig maken. En dat is nu precies wat muziek doet, het beroert de snaar in ieder mens.
Uit pure armoede hebben de kinderen toen maar voor liedjes gekozen waar zij zelf de crematie draaglijk mee konden maken en om de gemaakte fotopresentatie meer schwung te geven met bijpassende muziek.
Eigenlijk zou het zo niet moeten gaan, althans zo vind ik. Ik denk namelijk dat er in ieders leven een eigen stuk muziek zit. Muziek die bij jou past, bij jouw leven, bij jouw vreugde, verdriet, ziekte, herstel, vakantie, liefdes, belevenissen en ga zo maar door.
En wees eerlijk, hebben we niet allemaal weleens stiekem gedacht aan de nummers die je graag bij je eigen begrafenis of crematie wilt horen? Het gekke is dat als je daaraan denkt (die favoriete liedjes) je soms zelfs emotioneel wordt of juist vrolijk.
Hoop je stiekem ook dat er dan zoveel mensen je een laatste groet komen brengen dat de aula eigenlijk te klein is voor al die mensen? Moet het een feest worden voor het goede, mooie of spannende leven dat je hebt geleefd? Of moet het troost bieden voor ouders en/of kinderen die verdrietig achterblijven… een mooi stuk tekst, gedichtjes, mijmeringen en fijne herinneringen, het maakt altijd meer indruk met muziek.
Mama
Toen mijn eigen moeder overleed, hebben we tijdens de plechtigheid als laatste afscheidsnummer Take Five van Dave Brubeck gedraaid. Dit omdat ze haar eerste LP kreeg op haar 21ste verjaardag, een LP van
Dave Brubeck, die ze tot haar dood bovenop het dressoir in de woonkamer had staan.
Stel je eens voor, ze werd begraven op de Oosterbegraafplaats in Amsterdam-Oost, achter haar kist vol bloemen waren twee grote zware klapdeuren die naar buiten open klapten. Toen die klapdeuren openzwaaiden en de kist naar buiten zou worden gedragen, zette precies de zo wereldberoemde drumsolo uit dat nummer in, de zon scheen recht naar binnen op mijn gezicht en ik dacht 'dit is een klein applausje van mam, ze vindt het prachtig'.
Soms kan ik ineens de behoefte hebben om dat nummer nog eens keihard te draaien. Niet omdat ik dan verdrietig ben of haar mis, maar gewoon omdat dat moment onvergetelijk was en ik bijna die zon weer op mijn gezicht voel.
En zo hebben de meeste mensen aan bepaalde liedjes bepaalde herinneringen op bepaalde momenten uit en in je leven. Muziek maakt, muziek breekt, muziek vult stiltes op, stilte is ook muziek, het laat je soms zwijmelen, kan je positief of juist een beetje down maken, geluiden in de natuur, op het werk, op een feest.
Sommige tv-commercials bijvoorbeeld vergeet je nooit omdat ze doorspekt zijn met muziek, een tune die exact weergeeft wat het product moet uitstralen.
Ook speelfilms hebben vaak zulke herkenbare muziek, muziek die in je geheugen gegrift staat en eigenlijk van essentieel belang is voor de film. Een mooi voorbeeld is het beroemde fluitje van Ennio Morricone van
The Good, the Bad and the Ugly.
Je denkt direct aan stinkende cowboys met een sigaartje in de mondhoek en gortdroge woestijnen met hier en daar een wapperend grassprietje. Héél grappig maar ik zie nu allemaal 40+ vrouwen dat fluitje nadoen… ja toe maar…
Zelfs slechte films kunnen beter worden door de juist gekozen muziekfragmenten.
Ik ken mensen die in een koor zingen en daar de hele week naar uitkijken. Die ene repetitiedag per week en soms een uitvoering met publiek, even heerlijk aan niets denken behalve aan zingen.
Oude rockers die hun hele leven in de muziek hebben gezeten komen er maar moeilijk van los. Altijd maar muziek willen blijven maken (en er vooral als een echte rocker uit willen blijven zien, de blues voor altijd in je ziel proberen te houden).
Als een muzikant je weet te raken, doet hij goed werk, wat voor genre muziek het ook is. Voor elke stemming een aparte soort muziek, het is toch prachtig dat dit bestaat. Beter dan welke pil dan ook.
A quilty pleasure
Een nieuwe term die bedacht is voor muziek die eigenlijk 'not done' is, is een quilty pleasure. Voor mensen die geen Engels spreken: muziek die je volgens jouw o zo moderne omgeving en trends die je blijkbaar opgelegd krijgt, niet goed of mooi mag vinden. Tsssss.
Nou, dan klap ik maar direct uit de school, mijn 'quilty pleasure' is het liedje 'Kleine jodeljongen' van
Manke Nelis. Heb je soms nog last van stemmingswisselingen door je menstruatie of overgang? Zet dit liedje op en laat je fantasie de vrije loop.
Ik zie mezelf dan in een echte Amsterdamse kroeg staan, drankje in de hand, inhaken en allemaal heel hard meeblèren of zwierend een afdaling maken op de ski’s langs een zonovergoten skihelling in de Alpen. Je bent op slag vrolijk!
Als ik ’s avonds nog een rondje loop met onze hond, neem ik vaak juist het straatje bij ons aan de overkant.
Er woont een wat chagrijnige man die wonderlijk mooi cello speelt en regelmatig dus ’s avonds repeteert.
Altijd stop ik even bij zijn huis om naar die mooie klanken te luisteren en hoop dan maar dat hij mij niet ziet staan. Voor je het weet gaat het praatje in de rondte dat er een stalker in het dorp is gesignaleerd die het gemunt heeft op de heer Boulangé.
Jammer dat mijn ouders mij niet hebben geleerd een instrument te bespelen. Ik mocht kiezen tussen een sportclub of les krijgen in muziek en heb toen voor sport gekozen. En natuurlijk ben je nooit te oud om te leren maar ik denk dat je met muziek maken eigenlijk heel vroeg moet beginnen.
Maestro
Een paar maanden geleden heb ik met open oren en mond gekeken en geluisterd naar het programma 'Maestro' van de Avro. Een wedstrijd voor BN’ers wie de beste dirigents-kwaliteiten bleek te hebben.
Hoe essentieel een dirigent van een geolied orkest is, bleek maar weer. Maar ook hoe gepassioneerd en bovenal zichtbaar genietend de leden van het orkest de snaren beroerden, de toetsen bedienden en in hun blaasinstrumenten bliezen. Fntastisch gewoon.
De altijd zo zakelijke Marlies Dekkers van de hippe lingerie bleek week na week zachter te worden en was bij bepaalde muziekstukken zo aangedaan, heel mooi om te zien dat muziek ook zakelijke en krachtige persoonlijkheden doet ontdooien.
Goed, zo kan ik nog uren doorgaan om over muziek in het algemeen te schrijven, maar waarom zou ik?
We weten het allemaal, maar nogmaals, je raakt er soms niet over uitgepraat. Al leef je nog zo’n gematigd of zelfs saai leven, in ieders leven zit muziek. Stel je voor dat ons gehoor ons in de steek zou laten of doof worden?
Ik zeg 'sha la la la sha la la li', geniet ervan zolang het kan!
Geschreven door Stefanie Hartmann