Als vrouw ontkom je er vaak niet aan, de golven van warmte die te pas en te onpas over je heen slaan:
de opvliegers.

Het is de meest op de voorgrond staande klacht waar meer dan 80% van de vrouwen gedurende de overgang last van krijgt.

Recent onderzoek toont aan dat de klachten kunnen aanhouden tot zelfs 10 jaar na de menopauze!
Soms ervaren vrouwen af en toe een verdwaalde opvlieger op een dag.

Soms is het meer een hete woestijnstorm die je tot wanhoopt drijft met 10 opvliegers per uur. En dan niet alleen overdag, maar ook ’s nachts, waardoor je je bed uit drijft en uitgeput raakt door de gebroken nachten.

Niet iets om blij van te worden…

Toch is het vaak het onderwerp van moppen over de overgang. Grappige plaatjes van vrouwen met rode hoofden met een wanhopige blik... En het heeft ook iets komisch. Ik zie mezelf nog schaterlachend dubbelklappen toen ik als tiener mijn moeder met een rood hoofd weer eens de koelkast in zag duiken.

De genadeloosheid van de jeugd. Maar daarvoor werd ik tijdens mijn eigen overgang onverbiddelijk gestraft.

Ik weet nu: opvliegers hakken er behoorlijk in. Op je energie en je slaap en op je sociale leven. Zo zat ik zelf een paar jaar geleden in een afspraak met  jonge man in een pak.

Midden in ons geanimeerde gesprek, voel ik een opvlieger komen. Langzaam verspreidt hij zich omhoog langs mijn hals. En even later lopen de druppeltjes zweet als tranen langs mijn wangen naar beneden.

Voor mij zie ik de jonge man met een blik van afgrijzen kijken hoe een druppeltje op de tafel valt. Hij kijkt mij een beetje beschuldigend aan… Ik leg hem nog uit dat het een opvlieger is en dat het zo weer voorbij is,
maar de schrik zit er in en het gesprek is niet lang daarna afgelopen.

Sinds die dag loop ik met waaiers. Handwaaiers in allerlei soorten en maten. In elke tasje een. Voor de vlieger die onverwacht voorbij komt. Want wapperen helpt!

Maar wat zijn opvliegers eigenlijk? Waardoor komt het en belangrijker nog, wat kun je er aan doen?

Wat gebeurt er?

De precieze oorzaak van opvliegers tijdens de overgang is niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk veroorzaakt de schommeling van de oestrogeenspiegels een verstoring van het temperatuur-regulatiesysteem van ons lichaam in de hypothalamus (een deel van de hersenen). Daardoor wordt onnodig het signaal 'te warm' afgegeven.

Het lichaam komt direct in actie om de ‘overtollige’ warmte kwijt te raken. Het zet de bloedvaten open
(rode kleur) en zorgt voor transpiratie. Dit proces noemen we een opvlieger. Een opvlieger duurt gemiddeld drie minuten. De huid wordt warmer en de hartslag gaat omhoog. Gedurende de opvlieger zakt de temperatuur van het bloed met 1 graad Celsius. Na de opvlieger kun je last hebben van koude rillingen.

Wat kun je er zelf aan doen?

Stress, koffie, suiker, gekruid eten en alcohol (rode wijn) hebben een versterkend effect op opvliegers.
Probeer deze zoveel mogelijk te vermijden. Het kan helpen iets kouds te drinken als je een opvlieger voelt opkomen.

Koeling van het achterhoofd en de nek helpt ook om de opvlieger de kop in te drukken. Slaap in een koele kamer en draag laagjes, zodat je gemakkelijk iets kunt uittrekken.

Wat nog meer helpt

• Acupunctuur: Er is wetenschappelijk aangetoond dat acupunctuur kan helpen de opvliegers te verminderen.
• Meditatie en mindfulness: Door de stress verlagende werking kunnen deze ontspanningstechnieken helpen.
• Ademhaling: Uit verschillende wetenschappelijke studies is gebleken dat een rustige verlengde buikademhaling, waarbij je iets langer uitademt dan de inademt, het aantal opvliegers vermindert.
• Homeopathie: Hoewel sommige vrouwen veel baat hebben van homeopathische producten, lijkt onderzoek erop te wijzen dat de meetbare effecten vaak klein zijn.
• Medicijnen: De meest effectieve behandeling van ernstige opvliegers die het dagelijks leven ontwrichten is het aanvullen van de oestrogenen. Dit kan bijvoorbeeld door het door blijven slikken van de pil in de eerste periode van de overgang waarin je nog menstrueert en door middel van hormoon suppletie therapie (HST) in de vorm van pleisters, crèmes of pillen nadat je menstruatie is gestopt. Raadpleeg hiervoor altijd je arts!
   

Vuurvrouw