Vaginistisch reageren. Er is sprake van een vaginistische reactie als bij pogingen om gemeenschap te hebben de spieren rondom de vagina zich samenknijpen, zonder dat de vrouw dat zelf wil.
Gemeenschap is daardoor niet mogelijk of alleen met veel moeite en pijn.
Wel gemeenschap willen maar het niet kunnen, zo ervaren veel vrouwen hun pogingen om met hun partner gemeenschap te hebben.
Bij een vaginistische reactie is er sprake van een onwillekeurige samentrekking van de bekkenbodemspieren waardoor het niet lukt gemeenschap te hebben. De vagina gaat als het ware op slot.
Dat spannen van de bekkenbodemspieren gebeurt soms al voor er iets( bijvoorbeeld een penis, een tampon of een speculum van de arts) in de buurt van de vagina komt.
Bij vaginisme zegt het lichaam onbewust nee tegen penetratie terwijl de vrouw zegt juist wel vaak te willen. Vrouwen die vaginistisch reageren denken vaak dat ze “te nauw” zijn. Dit is echter bijna nooit het geval.
Het nauwe gevoel wordt veroorzaakt door een verhoogde spanning in de bekkenbodem.
De bekkenbodemspieren zijn de spieren die als een soort acht rond de opening van de plasbuis, de vagina en de anus lopen . De functies van de bekkenbodemspieren zijn: het opvangen van drukverschillen in de buikholte bijvoorbeeld bij niezen, lachen en tillen , zonder urine te verliezen, het wel en niet doorlaten van urine en ontlasting en het steunen van de organen in het kleine bekken zoals de blaas en de baarmoeder.
Er zijn verschillende vormen van vaginistisch reageren. Sommige vrouwen spannen alleen de bekkenbodem-spieren aan wanneer ze proberen gemeenschap te hebben. Deze vrouwen kunnen bijvoorbeeld wel een vinger of een tampon inbrengen.
In mijn praktijk zie ik meestal vrouwen die niets in de vagina kunnen brengen, die onder alle omstandigheden vaginistisch reageren.
De oorzaken van vaginisme
Mijn ervaring is dat angst vaak de grootste oorzaak is. In mijn praktijk hoor ik regelmatig van vrouwen dat ze bang zijn voor de grootte van de penis van hun partner. Ze vragen zich dan af of het allemaal wel past.
Angst voor pijn speelt ook een grote rol. Veel vrouwen weten niet hoe hun eigen vagina eruit ziet. Ze hebben er meestal nooit goed naar gekeken. Het onbekende roept angst op.
Andere oorzaken van vaginistisch reageren kunnen zijn; weinig of onjuiste kennis over seksuele anatomie en fysiologie, negatieve gedachten over seksualiteit, negatieve seksuele ervaringen in het verleden. Ook kan vaginisme een reactie zijn op een slechte relatie met de partner. Een lichamelijke oorzaak voor vaginisme komt niet veel voor.
De vaginistische reactie kan wel het gevolg zijn van een lichamelijke klacht. Bijvoorbeeld dat een vrouw door littekenweefsel na een bevalling pijn ervaart bij de gemeenschap en daardoor uit angst voor pijn vaginistisch kan gaan reageren.
Soms kan een vrouw ook niet aangeven wat de oorzaak is. Het is dan aan te raden om samen met een seksuoloog uit te zoeken wat de oorzaken kunnen zijn. Als de oorzaken bekend zijn kan er een behandeltraject uitgestippeld worden om het probleem te verminderen c.q. op te lossen.
Wat zijn de gevolgen
Veel vrouwen voelen zich minderwaardig in vergelijking met andere vrouwen die wel gemeenschap kunnen hebben. Veel vrouwen lijden onder het feit dat ze niet via de normale weg zwanger kunnen worden.
De relatie kan door het vaginistisch reageren onder druk komen te staan. Vrouwen zijn vaak bang dat hun man een andere vrouw zal gaan zoeken waarmee ze wel gemeenschap kunnen hebben. Voor veel mannen is het ook een probleem. Mannen kunnen zich aangetast voelen in hun mannelijkheid.
Het komt nogal eens voor dat mannen zich verdrietig en gefrustreerd voelen. EEN MAN KAN ZICH AFGEWEZEN VOELEN. Ook uiting van agressie en onverschilligheid komen voor.
Ondanks het vaginistisch reageren kan er toch een prettige seksuele relatie bestaan. Het hoeft niet in alle gevallen als een probleem ervaren te worden.
De behandelwijze
Afhankelijk van wat een vrouw wil bereiken wordt er gekeken naar wat de oorzaken van het vaginistisch reageren zijn en wat het probleem in stand houdt. Tijdens de behandeling wordt meestal veel aandacht besteedt aan het geven van voorlichting over de anatomie en het funktioneren van de geslachtsorganen.
Het opsporen van negatieve, remmende gedachten over seksualiteit en deze proberen om te buigen tot meer positieve gedachten is ook een wezenlijk onderdeel van de behandeling. Er worden praktische oefeningen meegegeven in de vorm van een stappenplan.
Via oefeningen - een stap voor stap methode - kunnen vrouwen zelf thuis oefenen om het vaginisme te overwinnen. In de meeste gevallen wordt er samengewerkt met een fysiotherapeute die gespecialiseerd is in bekkenbodemproblematiek.
Bij de fysiotherapeute ligt het accent op het leren controle krijgen over de bekkenbodemspieren.
Ook ademhalings-en ontspanningsoefeningen horen bij deze therapie. Veel vrouwen vinden het moeilijk de stap naar een seksuoloog te zetten, toch is mijn ervaring dat veel vrouwen achteraf opgelucht en tevreden zijn dat ze deze stap gezet hebben.
Bron: seksuologie.nl
Praktijk voor seksuologie en Relatietherapie
Henriette Schoones seksuoloog NVVS/relatietherapeut