Het vrouwenhart komt steeds meer in het nieuws. En niet verwonderlijk.

Hart- en vaatziekten zijn voor vrouwen inmiddels doodsoorzaak nummer 1.

Niet alleen landelijk, maar wereldwijd.

Dat het vrouwenhart speciale aandacht vraagt, is nog niet zo lang bekend. Nu steeds duidelijker wordt dat het vrouwenlichaam op veel gebieden anders werkt dan het mannenlijf hoor je meer en meer de roep om het verbeteren van de vrouwenzorg.

Of liever gezegd: de genderspecifieke zorg, waarin aandacht is voor de verschillen tussen man en vrouw. 
Zo reageren wij vrouwen anders op medicijnen, hebben we andere bijwerkingen en vaak een lagere dosis nodig.

Verder verlopen verouderingsprocessen in ons vrouwenlichaam op een andere manier. Dit terwijl de zorg en farmaceutische industrie, bij het ontwikkelen en testen van medicijnen, nog steeds vooral gericht is op het mannenlijf.

Maar wat betekent deze ontwikkeling voor ons? Tijd om op onderzoek uit te gaan!

Het vrouwenhart

Veel vrouwen lijken tijdens hun vruchtbare periode enigszins beschermd tegen hart- en vaatziekten door onze oestrogenen. Deze hormonen verwijden de bloedvaten en verlagen het cholesterolgehalte in het bloed. Na de overgang verandert dit en zie je juist dat bij vrouwen het proces van aderverkalking sneller verloopt dan bij de man.

Tijdens de overgang verandert er veel in het lichaam. Ook het hart kan reageren op de hormoonschommelingen met hartkloppingen, een versnelde hartslag en hartoverslagen (extrasystole). Hoewel vervelend,
vaak onschuldig.

Toch zijn niet alle klachten in de overgang even onschuldig. Dat het lastig is onderscheid te maken,
wordt duidelijk als blijkt dat veel huisartsen en soms zelfs cardiologen de eerste tekenen van hartproblemen bij vrouwen afdoen als overgangsklachten.

Hierdoor worden meer serieuze klachten soms niet op tijd herkend en behandeld. Maar hoe weten we nu het verschil? Vuurvrouw heeft Janneke Wittekoek, een leidende cardioloog op het gebied van het vrouwenhart, om opheldering gevraagd.

Janneke Wittekoek over het vrouwenhart

Gelukkig hebben mannen en vrouwen allemaal eenzelfde hart. We hebben allemaal 2 kamers en 2 boezems. Maar wat is dan toch zo anders bij het vrouwenhart?

Dat zit hem met name in het proces van aderverkalking, waardoor aders dichtslibben en voor problemen zorgen en de klachten die dit geeft. Dit proces verloopt bij vrouwen vaak anders dan bij mannen.

Bij mannen zie je dat de aanslag zich aan een kant van het vat ophoopt. Als een bult, een cholesterol bult.
Dit veroorzaakt vaak klachten bij inspanning. Door de obstructie wordt het hart tijdens inspanning niet voldoende voorzien van zuurstof, met alle gevolgen van dien.

Bij vrouwen zien we vaak dat het vat overal een beetje aanslaat. Dit aanslaan kan ervoor zorgen dat de motoriek van de vaatwand verstoord raakt en als het ware spasmes geeft, met name in rust. Je kunt dan klachten krijgen als een beklemmend gevoel, hartkloppingen en een gevoel dat je bh-band te strak zit.

Deze eerste klachten zijn prima preventief te behandelen. Met leefstijlaanpassingen en als dat onvoldoende helpt soms wat vaatverwijdende medicatie.

En dat dat belangrijk is, wordt duidelijk als we kijken naar de uitkomsten van een groot onderzoek gehouden onder vrouwen die werden opgenomen met een hartinfarct.

Veel van deze vrouwen hadden in de 10 jaar voorafgaand aan het infarct al klachten die vaak onbegrepen en dus onbehandeld bleven. Vaak werden deze klachten afgedaan als overgangsklachten.

Bijkomend effect is dat vrouwen daardoor ook geneigd zijn hun klachten zelf niet meer serieus te nemen. Daardoor komt een stil infarct (een niet gemeld en behandeld infarct) bij vrouwen vaker voor dan bij mannen. 

Heb je klachten, neem dan contact op met je arts!

Symptomen bij een hartinfarct bij vrouwen kunnen zijn:

• Beklemmende of drukkende pijn op de borst.
• Pijn tussen de schouderbladen, bovenarmen, kaak, nek, rug of maag(kuiltje).
• Koortsig gevoel, zweten.
• Kortademigheid.
• Extreme vermoeidheid.
• Duizeligheid.
• Angstig, onrustig gevoel.
• Misselijkheid of braken.

Vuurvrouw