Naast dyslexie is dyscalculie tegenwoordig ook een vaak voorkomend leerprobleem in het basis-onderwijs. Letterlijk betekent het ‘niet kunnen berekenen’.
Het gaat om ernstige en hardnekkige problemen bij het leren en toepassen van reken-wiskunde kennis. Dyscalculie komt vaak voor in combinatie met dyslexie en AD(H)D.
Oorzaak
De oorzaak van dyscalculie bij kinderen is nog niet echt duidelijk. Men denkt aan een complexe stoornis (betrokkenheid en uitval tussen verschillende hersengebieden), waardoor kinderen rekenvaardigheden zich niet vlot eigen kunnen maken.
3 tot 4% van de leerlingen hebben hier last van, wat pas vanaf groep 3 herkenbaar kan worden na het begin van het rekenonderwijs. Je hebt kinderen die nu eenmaal langer nodig hebben om zich iets eigen te maken, maar als er na extra instructie en oefening geen vooruitgang is, is het zinvol om bij de signalen stil te staan en te kijken of het geen dyscalculie kan zijn. Het is een misverstand dat deze kinderen niet intelligent genoeg zijn of te weinig onderwijs hebben gehad. Vaak kunnen ze andere vakken gewoon goed volgen.
Kinderen leren vanaf groep drie de basisvaardigheden van het rekenen te automatiseren. Zij slaan dat vervolgens op in het langeterrmijngeheugen en gebruiken dit wanneer het nodig is. Kinderen met dyscalculie lukt het niet deze vaardigheden zich snel eigen te maken. Er is sprake van een beperkte rekengeschiktheid. Het is dus goed om op signalen te letten die kunnen wijzen op dyscalculie. Op school wordt dit minder snel herkend dan leesproblemen.
Kenmerken/signalen
Enkele signalen in de basisschoolleeftijd zijn:
- Veel fouten maken in het goed opschrijven of lezen van getallen (32 wordt 23).
- Veel moeite hebben met het aanleren van en het toepassen van optellen en aftreken tot 20 (automatiseren daarvan), de tafels en telhandelingen.
- Moeite met klokkijken.
- Veel moeite met inzicht in getalopbouw (wat is b.v. de waarde van het getal 3 in het getal 235).
- Het niet kunnen onthouden van rekenregels, symbolen en formules en moeite blijven houden met rekentaalbegrippen.
Signalen op middelbare scholen kunnen zijn:
- Veel problemen met meten en schatten, de waarde van getallen, breuken, decimalen en percentages.
- Langzaam rekentempo en veel moeite hebben met hoofdrekenen, door het niet voldoende geautomatiseerd hebben van de tafels.
- Niet vlot kunnen omgaan met geld en met b.v. afrekenen bij de kassa.
Gevolgen
Naast deze signalen heeft het hebben van dyscalculie ook nog andere gevolgen voor het kind. Je kind kan last ervaren in het dagelijks leven en hierdoor ook emotionele problemen ontwikkelen, zoals weinig zelfvertrouwen, een negatief zelfbeeld, depressiviteit, faalangst of gedragsproblemen. Het is dus belangrijk goed op te letten als je kind signalen van het bovenstaande lijstje vertoont. Hoe eerder dit probleem wordt aangepakt hoe beter men hiermee kan omgaan en je kind zijn/haar zelfbeeld overeind blijft.
Net als bij dyslexie is een onderzoek door een deskundig orthopedagoog of psycholoog raadzaam, waardoor er ook een dyscalculieverklaring (pas of kaart op school) afgegeven kan worden wat o.a. 30 minuten extra tijd voor het examen oplevert.
Behandeling/samenvattend
Een goede behandeling van dit leerprobleem is een aanpak van het stap voor stap aanreiken van opgaven, veel extra oefening en herhaling en niet te vergeten aandacht voor emotionele steun om je kind zijn vertrouwen in eigen capaciteiten niet te verliezen. Niets staat dan een leuke schooltijd meer in de weg.
Wil je meer hierover weten? Laat dan een reactie achter bij de comments hieronder of kom naar het
gratis online adviesspreekuur (op de even weken op dinsdagavond van 19.00-20.00 uur).
Marilva Dikmoet/MD Hulp Online
