Iedereen liegt wel eens als het zo uitkomt. Maar hoe reageer jij als je jouw kind op een leugentje betrapt?

Het is heel normaal dat zowel kinderen als volwassenen weleens liegen om bestwil. Je wilt iemand niet kwetsen of ergens onderuit komen. Maar vergeet niet dat je daarmee je kind ook het voorbeeld geeft dat liegen of beter niet de waarheid zeggen, ook weleens kan.

Hoe zorg  je er nu voor dat je kind jokken/liegen niet als normaal gaat zien?

Jokken

Jonge kinderen zijn nog niet in staat de waarheid bewust te verdraaien, omdat een jong kind nog niet objectief naar de waarheid kan kijken. We noemen dit dan ook jokken . Pas wanneer je kind beseft dat wat hij zegt niet waar is en hij bewust de waarheid verdraait om een onaangenaam gevolg van het eigen gedrag te voorkomen, spreken we van liegen.

Het woord jokken is dan ook een fijner begrip om te gebruiken bij kinderen. Jonge kinderen hebben nog een extern geweten, zij voelen zich niet echt schuldig wanneer ze iets fout doen. Feitelijk zijn hun ouders hun geweten. Door regels steeds te herhalen, leert je kind wat mag en wat niet mag en maakt hij/zij zich regels langzaam eigen en begint het interne geweten zich vanaf zes, zeven jaar te ontwikkelen.

Liegen

Vanaf de leeftijd van zes, zeven jaar beginnen kinderen dus een intern geweten te ontwikkelen en is liegen hiermee in strijd. Op deze leeftijd komt liegen voor om aan straf te ontkomen, om aan verwachtingen te kunnen voldoen, om in de eigen behoefte te voorzien, om aandacht te vragen, maar ook uit onverschilligheid of schaamte.

Liegen vraagt om wat meer oplettendheid bij ouders dan jokken, omdat er bij liegen dus werkelijk opzet in het spel is. Toch is een keer liegen niet erg. Komt het vaker voor, dan is het tijd er wat aan te doen. Liegen kan  in korte tijd aangepakt worden door als ouder te kijken naar de reden van het liegen en ook naar je eigen gedrag wat betreft straffen en de waarheid spreken.

In Nederland wordt liegen ook als iets slecht gezien, terwijl in sommige culturen dit  juist als beleefd wordt ervaren om een ander niet te kwetsen. Liegen is dus cultuur bepaald. Sommige kinderen jokken meer dan andere kinderen. Ouders weten vaak of hun kind jokt of komen er later wel achter.

Bespreken

Hoe ga je er dan mee om als je merkt dat je kind vaak jokt? In eerste instantie moet je er niet teveel  ophef van maken, maar het eerlijk bespreken met hem/haar. Je zult verbaasd staan wat er soms achter zit. Kinderen zijn zich vaak niet bewust dat ze het doen. Ze hebben geleerd dat ouders beter reageren dan als zij de waarheid vertellen.

Ga vervolgens niet meteen straffen. Zo ervaren ze dat het dan juist beter is te jokken. Bespreek en achterhaal de reden van het jokken en maak duidelijk dat het niet goed is om te jokken en dat het beter is om de waarheid te vertellen. Vertellen ze eerlijk de waarheid, dan kun je dat juist belonen door de consequenties te verminderen.

Vergeet niet dat jij een voorbeeldfunctie hebt voor je kind en dat het beter is hier samen over te praten waarom hij/zij dat heeft gedaan.

Wil je meer hierover weten? Laat dan een reactie achter bij de comments hieronder.

Marilva Dikmoet/MD Hulp Online