Een tijd geleden was het weer volop in de aandacht van de media. Het mishandelen van ouders door kinderen.
Het is een fenomeen dat natuurlijk altijd heeft bestaan, maar zo af en toe steekt het de kop weer op, terwijl wij moeten bekijken hoe dit opgelost zou kunnen worden en met name welke hulp deze ouders nodig hebben.
Ik ben het zelf ook tegengekomen in mijn werk op middelbare scholen en als hulpverlener sta je daar in eerste instantie niet bij stil. Het is een onderschat probleem waar in de opleidingen dan ook meer aandacht aan besteed zou moeten worden, zodat je preventief kunt handelen.
Onderzoek
Uit een onlangs gedaan onderzoek door TNO en Movisie, blijkt dat de steunpunten voor huiselijk geweld jaarlijks 2000 meldingen binnen krijgen van oudermishandeling. 10 Procent van de gevallen van huiselijk geweld die bij de Politie binnenkomt, hebben hiermee te maken. De gezinnen waar het voorkomt zijn naast eenoudergezinnen, gezinnen die veel problemen hebben (de multi probleemgezinnen) op het vlak van gedragsproblemen, schulden, verslaving en psychiatrische problematiek.
Jongens/meisjes
Meestal zijn het jongens van 14/15 jaar die alleenstaande moeders terroriseren in huis, maar onderschat de puberende meiden niet. Het gaat bij oudermishandeling niet alleen om lichamelijke mishandeling, maar ook om manipulatie, scheldpartijen en dreiging met geweld.
Hoe komt het zover
Ouders die door hun kinderen worden mishandeld schamen zich en voelen zich schuldig, waardoor zij er niet snel mee voor de dag komen en vragen zich af hoe het zover is gekomen. Tegen de tijd dat zij er mee naar buiten komen, is de situatie al zo ernstig en zodanig geëscaleerd dat uithuisplaatsing dan soms de enige oplossing is.
De ouder(s) heeft allang geen gezag meer over het kind en hij/zij kan volledig zijn gang gaan binnen de thuissituatie. Komen ouders er eerder mee voor de dag, dan kan langzamerhand nog gewerkt worden aan het herstellen van de gezagsverhouding en de balans binnen het gezinssysteem.
Geen grenzen
Het achterliggende probleem is vaak dat er geen grenzen aan het gedrag van de kinderen wordt gesteld, met name in de puberteit. Ouders houden hun mond als kinderen tekeer gaan om maar geen ruzie te krijgen en de rust in huis te behouden. Langzamerhand verschuiven de gezagsverhoudingen en kan het kind doen en laten wat het wil.
Kinderen voelen zich ook schuldig en schamen zich voor dit gedrag, maar raken ook gefrustreerd doordat ouders hiertegen niet optreden en uiten dit dan weer door geweld richting ouders. Het is vaak een vicieuze cirkel die doorbroken moet worden. Ouders horen het heft in handen te nemen en te zeggen waar de grenzen liggen.
Een kind heeft structuur, veiligheid en begrenzing nodig om zich te ontwikkelen. Juist het stellen van grenzen aan gedrag geeft veiligheid. Is het evenwicht wankel binnen het gezin en lijkt het of het kind de teugels overneemt, schroom dan niet om hulp te zoeken voordat de situatie volledig escaleert.
Wil je meer hierover weten? Laat dan een reactie achter bij de comments hieronder of kom naar het
gratis online adviesspreekuur (op de even weken op dinsdagavond van 19.00-20.00 uur).
Marilva Dikmoet/MD Hulp Online