Willen we niet allemaal kinderen die zich goed gedragen? In mijn vorige artikel heb ik geadviseerd om positief gedrag te benadrukken.
In dit artikel wil ik hier verder op ingaan om ouders te informeren hoe ze gewenst gedrag kunnen stimuleren.
Gewenst of ongewenst gedrag
Gedrag van kinderen is onder te verdelen in gewenst en ongewenst gedrag. Gewenst gedrag is gedrag dat wij graag zien als rustig aan tafel zitten en netjes eten. Ongewenst gedrag is vervelend of storend gedrag. Hoe je als ouders reageert op gedrag is bepalend of kinderen dat gedrag weer zullen herhalen of niet. We weten allemaal dat als we een leuke reactie krijgen op gedrag, wij dat de volgende keer wellicht weer zullen doen/herhalen omdat er een goede/leuke reactie op volgde. We slaan dit onbewust in onze hersenen op.
Dit werkt ook precies op dezelfde manier bij onze kinderen. Niet reageren oftewel negeren is ook een reactie of een vorm van communicatie. Dit wederzijds reageren/communiceren met elkaar wordt ook wel interactie genoemd. Dit doen wij dus dagelijks de hele dag met elkaar en onze kinderen.
We letten er echter niet altijd op hoe wij als ouders reageren op onze kinderen. Non verbaal gedrag, je houding of gezichtsuitdrukking is ook een reactie die kinderen vaak oppikken, zonder dat wij ons daar bewust van zijn. Hiermee geven wij dus ook aan wat wij van het gedrag vinden.
Gewenst gedrag voordoen
Kinderen leren van ouders door ons te imiteren. Als ze klein zijn en nog jong vinden wij dat helemaal geweldig en belonen wij hen vaak met complimenten. Hoe leuk was het vroeger als je kind je nadeed of nasprak en wij hen jubelend beloonden hiervoor. Als zij echter ouder zijn, vergeten wij dit vaak en reageren wij hier niet meer op.
Ouders blijven echter hun leven lang een voorbeeldfunctie voor de kinderen en geven met hun eigen gedrag de norm en grenzen aan. Als je wilt dat je kind niet schreeuwt, moet je dat natuurlijk zelf vermijden te doen. Ook als je kwaad op hem/haar bent.
Er zijn drie reacties waarop je kunt reageren op het gedrag van kinderen. Belonen, straffen of negeren.
Belonen werkt beter dan straffen, maar dat neemt niet weg dat straffen weleens noodzakelijk is. Belonen kan op allerlei manieren; aandacht geven en complimentjes geven is een goede manier om gewenst gedrag te stimuleren.
Kinderen groeien in zelfvertrouwen door complimenten, waardoor hun zelfbeeld ook positiever wordt.
Bij straf is dat juist het tegenovergestelde. Het zelfvertrouwen en het zelfbeeld krijgen een knauw.
Tips
Als een kind beter in zijn/haar vel zit, zal hij/zij ook prettiger in de omgang zijn en gemotiveerder om te luisteren naar wat ouders zeggen. Belangrijk is dat het gedrag van kinderen wordt afgekeurd en niet zij zelf. Let eens op je woorden als je wat zegt tegen je kinderen. Dus niet: 'Jij bent onaardig', maar: 'Ik vind het niet fijn dat je dit of dat doet'. Zeg wat je niet leuk vindt en geef ook een alternatief aan wat je wel goed zou vinden. Je benoemt dan het gewenste gedrag wat je wel goed vindt.
Belangrijk is ook te kijken naar je eigen waarden en normen. Wat wil je jouw kind meegeven en wat zijn je eigen waarden en normen. Je eigen opvoedingsstijl en je eigen grenzen bepalen, hoe jij de opvoeding van je kind invult. Kinderen weten dan waar ze aan toe zijn en kunnen zodoende opgroeien tot stabiele volwassenen.
Marilva Dikmoet / MD Hulp Online
