Sinterklaas als grote leugen. Mag je kinderen dat aandoen?

Hoe moet de tere kinderziel dat bedrog verwerken?

Het is niet een discussie die luid in ons land klinkt.

De meeste Nederlanders zitten er niet mee. Maar dat wordt anders wanneer je als grootouders het verzoek krijgt niet aan de Sinterklaasgekte mee te doen. Omdat je dochter het standpunt huldigt dat ouders niet horen te liegen tegen hun kinderen.

Bovendien is haar man een Fransman en in Frankrijk kennen ze het Sinterklaasfeest helemaal niet. 'Wat vindt u daar nu van', vroeg de oma mij vorig jaar in een brief. ‘Is het niet veel erger voor een kind om hem Sinterklaas te onthouden dan zo’n leugentje voor bestwil'?

Drie was haar kleindochter toen, een leeftijd waarin je in de genade van het geloof raakt. Er zijn maar weinig volwassenen denk ik die Sinterklaas als kind hadden willen missen. Dat verklaart ook de taaiheid van de Sinterklaastraditie in ons land.

Eenmaal zelf ouder wil je je kinderen ook het geloof in Sinterklaas gunnen. Omdat het zo leuk is en spannend. Door Sinterklaas uit hun leven en beleving te halen, haal je er ook een onvergetelijke ervaring uit. Eentje die in Nederland onverbrekelijk verbonden is met je jonge kinderenjaren.

Juist omdat iedereen het spelletje meespeelt, isoleer je kinderen door ‘niet aan Sinterklaas te doen’ van hun omgeving, familie, crèche, vriendjes, school. Die rechtvaardiging daarvan lijkt mij moeilijker uit te leggen dan het feit dat Sinterklaas niet bestaat. Omdat dat een inzicht is waar ze zelf naartoe groeien.

Ondanks de toenemende, striemende twijfel herinner ik me nog goed hoe hard de waarheid:
Sinterklaas bestaat niet, aankwam. Bij mijzelf en later bij mijn kinderen. Nog zie ik onze oudste dochter op het schoolplein klagend: 'Mam, die jongens zeggen dat Sinterklaas niet bestaat’.

Ik heb die knullen met hun lange benen en braniemonden toen wraakzuchtige blikken toegeworpen. Omdat zij de twijfel bij mijn dochter aanwakkerden. Maar mij ook duidelijk maakten welke gezagscrisis mij binnenkort wachtte.

Want alleen ouders hebben de hachelijke macht de genade van het geloof overtuigend tot de grootste leugen aller tijden te bestempelen. Waarmee hun reputatie van solide betrouwbaarheid wel de nodige averij oploopt.

Bij beide dochters heb ik het uur der waarheid dan ook over de sinterklaastijd heen naar een neutraal seizoen gesleept. In de zomer met al zijn afleiding komt zo’n onvermijdelijke mededeling minder hard aan en het geeft ze dan ook nog alle tijd om er aan te wennen.

Dacht ik. Want toen Sinterklaas weer in het land was, kwamen alsnog de tranen, de verwijten en de twijfel aan mijn voorlichting. Want de ‘nepwereld’ die we volgens de dochter van de oma neerzetten, is tot in alle details zo levensecht dat je als de tijd daar is, toch weer een beetje in sinterklaas gaat geloven.

Zodra de hoogbejaarde, bebaarde kindervriend weer voet aan wal zet, bestaat Sinterklaas weer voor mij. Datzelfde mechanisme zie ik bij tal van allerlei andere Nederlanders, jong en oud. Het geloof is weer teruggekeerd.

Ik beperk me dezer dagen dan ook tot het Sinterklaasjournaal en laat het echte journaal voor wat het is.
Want het is veel leuker en veiliger toeven bij Dieuwertje. Bij Dieuwertje, met haar kinderlijk enthousiasme (her)ken mijn eigen land weer.

In haar journaal dringen geen verontrustende berichten uit de grote mensenwereld door. Er gaat heel veel mis. Pieten die ruzie maken, de stoomboot die kapot is en misschien niet op tijd kan aankomen, de schimmel die een koliek heeft, Sinterklaas die zich, omdat hij zo moe is van de reis, verslaapt.

De paniek is groot, maar het loopt uiteindelijk allemaal goed af. Sinterklaas en zijn Pietencorps klaren hun megaklus.