Emancipatie? Dat was toch bedoeld voor vrouwen?
En die is nu toch wel na pakweg 35 jaar voltooid?
Maar hoe staat het eigenlijk met de emancipatie van mannen, de dertigers en veertigers?
Gelukkig heeft het vaderschap de afgelopen 35 jaar eveneens een ingrijpende verandering ondergaan.
De afstandelijke en strenge vaders van vroeger zijn grotendeels verdwenen. En tegenwoordig worden relaties, al dan niet binnen een huwelijk, gekenmerkt door partnerschap en gelijkwaardigheid.
Gedeelde taken zijn vanzelfsprekend geworden. ‘Kinderzegen’ is niet langer de vanzelfsprekende consequentie van een huwelijk, maar een bewuste keus van twee mensen. Dat verschijnsel veroorzaak niet alleen een warm, enthousiast welkom van een kind maar eveneens een groter gevoel van verantwoordelijkheid en aandacht.
In de praktijk leidt dit bij jonge vaders tot meer betrokkenheid, een vriendschappelijker omgang en meer intimiteit. Helaas wordt er in ons land bij het zwangerschapsverlof en bevalling nog steeds een jaren vijftig moraal uit de vorige eeuw gehandhaafd.
Vaders krijgen namelijk maar twee dagen vrij na die bevalling. Daarmee is ons land hekkensluiter in Europa, alleen in Ierland, Albanië en Syrië is de situatie nog slechter.
Vaderschapsverlof
In 2008 leek de toenmalige minister Piet Hein Donner daar vastberaden verandering in te willen brengen.
Hij zag verruiming van het zorgverlof voor vaders als een eigentijdse noodzakelijkheid. De bedoeling was dat deze regeling begin 2010 als wetsvoorstel aan de Kamer zou worden gestuurd.
Vervolgens vernamen we er niets meer van. Nu is verruiming van het vaderschapsverlof opeens weer actueel. Nederland heeft geen vaderschapsregels die bij een modern land past, liet het Kenniscentrum voor Seksualiteit Rutgers recent weten en overhandigde de noodzaak van een ruimer verlof aan Lodewijk Asscher, minister van Sociale Zaken en werkgelegenheid.
Zijn reactie was dat verruiming van het vaderschapsverlof in deze kabinetsperiode niet haalbaar was.
Mogelijk komt het onderwerp wel op de agenda te staan na de Tweede Kamer verkiezingen in december 2016 liet hij weten.
Wel kwam Asscher met het voorstel het vaderschapsverlof met drie dagen te verlengen, dagen die overigens voor eigen rekening komen van die vaders. Vaderinstinct bestaat. Maar het moet wel de kans krijgen zich te ontwikkelen in de nabijheid van een hoogzwangere vrouw.
Deze scheidt namelijk feromonen af, niet bewust waarneembare geurstoffen, die via de hersenen het hormoonsysteem van de man beïnvloeden. Ze zijn er verantwoordelijk voor dat rondom de bevalling de productie van het geslachtshormoon testosteron met ruim 30 procent afneemt.
Dat levert meer belangstelling op voor die ene vrouw en maakt minder agressief.
Europese Commissie
Vanuit de Europese Commissie is ons land al twee keer gekapitteld over het feit dat de regelgeving rond zwangerschap en ouderschapsverlof minimaal is in verhouding met de meeste andere Europese landen.
Vaders die maar twee dagen ouderschapsverlof krijgen en er nog drie zelf moeten gaan betalen?
Dat kunnen ze in Zweden en Noorwegen niet geloven. In Zweden krijgen zowel de moeder als de vader 240 dagen betaald verlof per kind, totdat het minstens een jaar oud is. In Noorwegen wordt een ouderschapsverlof van 47 weken volledig 100% vergoed.
Duitsland geeft ouders gezamenlijk twaalf maanden vrij, waarbij 65% van hun inkomen wordt vergoed.
Zo’n situatie maakt dat beide ouders om beurten toch nog een of twee dagen per week flexibel kunnen werken om niet uit de routine te raken.
In Spanje kunnen jonge vaders rekenen op vier weken betaald verlof. ‘Nederlandse vrouwen gaan in het algemeen te vroeg na de bevalling weer aan het werk’, laat een bevriende bedrijfsarts weten.
‘Ze zijn net een beetje aan herstellen van de bevalling, van de slapeloze nachten, van alle vermoeienissen. Emotioneel zijn ze er nog helemaal niet aan toe’.
Kinderwens
De leeftijd waarop vooral hoger opgeleide vrouwen in Nederland serieus gaan nadenken over een kinderwens, stijgt. Soms wordt uitstel zelfs afstel. Zelf verbaas ik mij over het verschijnsel dat de kinderwens in het huidige klimaat door het bedrijfsleven en soms ook door de overheid als een lastige, persoonlijke hobby van de betrokkenen wordt gezien.
Kinderen krijgen is niet uitsluitend een persoonlijke hobby van twee mensen. Ze zijn ook en vooral de toekomst van een land. Dat inzicht en vooruitzicht zou ook in ons land moeten leiden tot een klimaat waarin de vervulling van een kinderwens omringd wordt door allerlei faciliteiten die ouderschap optimaal honoreren..
Zoals in veel andere Europese landen al jarenlang daadwerkelijk gebeurt.