Valentijnsdag is een dag waarop geliefden elkaar extra aandacht geven met cadeautjes, bloemen of kaarten.

Valentijnsdag wordt gevierd op 14 februari.
Paus Gelasius I riep in het jaar 496 14 februari uit tot de dag van de Heilige Valentijn.

Omschrijving

Hoewel het beeld bestaat dat de viering van Valentijnsdag in Nederland niet veel voorstelt, bleek uit een steekproef gehouden door het bureau Trendbox dat ruim de helft van de ondervraagden wel eens een Valentijnskaart of -cadeau heeft gekregen.

Hun aandeel was het hoogst in de categorie van 16 tot 24-jarigen en in de grote steden was het gebruik beter bekend dan op het platteland. Het zijn mogelijk vooral meisjes op middelbare scholen die Valentijnskaarten sturen.

Hoewel het aantal verstuurde Valentijnskaarten slechts een fractie van het aantal kerstkaarten bedraagt, worden er toch al enkele miljoenen Valentijnskaarten verstuurd, De laatste tijd raakt ook het plaatsen van kleine Valentijnsadvertenties in zwang en kunnen via het internet Valentijnswensen worden verstuurd.

De horeca biedt Valentijnsdiners aan en soms worden, bijvoorbeeld voor alleenstaanden, Valentijnsfeesten georganiseerd.

Dag der vriendschap

Zoals te verwachten is bij de overname van een ‘vreemd’ gebruik heeft Valentijnsdag zich, vergeleken met de oorspronkelijk viering in de Angelsaksische landen, aangepast aan de Nederlandse situatie. Bij de invoering van Valentijnsdag in Finland heeft eenzelfde soort proces plaatsgevonden.

In Nederland had Valentijnsdag aanvankelijk vooral het karakter van een ‘Dag der Vriendschap’, een dag voor het uiten van gevoelens van respect en waardering. Bijzondere mensen of hele groepen, zoals de wegenwacht en reddingwerkers, werden voor hun belangeloze inzet met een bloemetje bedankt.

De landelijke organisatie maakte hierbij steeds meer plaats voor lokale of particuliere initiatieven. Het beroep op de (vaag Italiaanse, in ieder geval Europese) figuur van ‘broeder Valentijn’ en de gepropageerde ideële achtergrond lijken gevoelens van weerzin tegen een ‘gekunstelde’ invoering van een ‘commerciëel’ of ‘Amerikaans’ feest, al werden en worden die wel geuit, enigszins de wind uit de zeilen te hebben genomen.

Televisie-romantiek

De recente opkomst van de televisie-romantiek (programma’s als ‘All you need is love’) en de alsmaar toenemende ontvankelijkheid voor de Amerikaanse cultuur, vooral bij jongeren, waarbij ook te denken valt aan de figuur van de kerstman en een feest als Halloween, hebben er ongetwijfeld toe bijgedragen dat Valentijnsdag de laatste jaren steeds meer in het teken van de verliefdheid en de liefde is komen te staan.

Het aanbod van allerlei producten in de vorm van een hart speelt daarop in. Anderzijds is het ook mogelijk dat men alleen maar denkt zo een ‘Amerikaans gebruik' na te volgen. Geliefden nemen thans in Amerika immers niet de eerste plaats in onder de geadresseerden van Valentijnskaarten.